Θα έχετε διαβάσει ή ακούσει για σκύλους που τρώνε σκουπίδια μπαλάκια του γκολφ, πέτρες, στυλό, κοσμήματα και άλλα μη φαγώσιμα αντικείμενα. Η συμπεριφορά αυτή ονομάζεται Pica. Δεν είναι μία φυσιολογική συμπεριφορά για τους σκύλους και θέλει προσοχή. Τα περισσότερα από τα αντικείμενα αυτά μπορούν να απομακρυνθούν από το σώμα του σκύλου μόνο με χειρουργική επέμβαση αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που τα αποτελέσματα έχουν πολύ άσχημη κατάληξη όπως ο θάνατος. Η συμπεριφορά αυτή συναντάται και στον άνθρωπο.
Πρόσφατα, κηδεμόνας σκύλου επικοινώνησε μαζί μου όταν ο εκπαιδευτής που είχε προσλάβει για την εκπαίδευση του σκύλου του, μην μπορώντας να εκπαιδεύσει τον σκύλο να αφήνει αντικείμενα με εντολή (Άστο), θεώρησε σωστό να πει πως ο σκύλος πάσχει από Pica και είναι "αδύνατον" να εκπαιδευτεί.
Επισκέφτηκα τον σκύλο όχι για να κάνω αιτιολογική διάγνωση της Pica, δεν είναι ο τομέας μου, αλλά για να δω την συμπεριφορά και να διαπιστώσω γιατί τελικά αυτός ο σκύλος "Είναι αδύνατον να εκπαιδευτεί". Πραγματικά ο σκύλος ήταν ηλεκτρικό σκουπάκι αλλά αυτά που έτρωγε ήταν "φαγώσιμα" ακόμα και αν κάποια από αυτά για τον κηδεμόνα του ήταν "αηδία" ή "μη φαγώσιμα", όπως τα κόπρανα γάτας.
Είναι πολύ επικίνδυνο να μπαίνουμε σε χωράφια που δεν είναι δικά μας. Δεν είναι κακό να λέμε που και που "Δεν ξέρω" ή ακόμα και "Δεν μπορώ". Δεν είναι δυνατόν να τα γνωρίζουμε όλα. Ακόμη και η google δεν μπορεί.
Τι γνωρίζουμε σήμερα για τις αιτίες της Pica;
Τα αίτια μπορεί να είναι συμπεριφορικά ή παθολογικά.
Συμπεριφορικές αιτίες (Compulsive Pica):
- Άγχος ή στρες
- Έλλειψη άσκησης ή ερεθισμάτων στο περιβάλλον του σκύλου (ο σκύλος "βαριέται πολύ")
- Εκνευρισμός
- Κατάθλιψη
- Προσπάθεια να τραβήξει την προσοχή
Οι Συμπεριφορικές αιτίες δεν αφορούν τόσο τα κουτάβια που εξερευνούν τον κόσμο με το στόμα τους αλλά σκύλους άνω του ενός έτους.
Τα παθολογικά αίτια είναι επίσης πολλά:
- Ενδοπαράσιτα
- Όγκος στο στομάχι
- Υπερθυρεοειδισμός
- Διαβήτης
- Έλλειψη σιδήρου
- Ανοσοδιαμεσολαβούμενη αιμολυτική αναιμία (IMHA)
- Φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (IBD)
Τα συμπτώματα που θα πρέπει να σας οδηγήσουν, σε πρώτη φάση, στον κτηνίατρο σας είναι να τα εξής.
- Εμετός
- Διάρροια
- Άσχημη αναπνοή για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Δυσκολία ή αδυναμία να κάνει την ανάγκη του
- Πνίξιμο, φτέρνισμα ή Βήχας. Εάν το αντικείμενο έχει φράξει την αναπνευστική οδό
- Συμπτώματα δηλητηρίασης εάν έχει φάει χημικά ή καθαριστικά
- Πόνος στην περιοχή της κοιλιάς
Θα διαπιστώσατε πως κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα είναι πολύ κοινά. Η διάγνωση της Pica είναι δύσκολη. Μόνος ένας κτηνίατρος ή κτηνίατρος συμπεριφεριολόγος μπορεί να σας πει με βεβαιότητα τι συμβαίνει. Σε καμία περίπτωση μην προσπαθήσετε να λύσετε μόνοι σας το πρόβλημα γιατί τα αποτελέσματα μπορεί να είναι πολύ άσχημα είτε τα αίτια είναι παθολογικά ή συμπεριφορικά.
Τι δεν είναι Pica...
Οι σκύλοι τρώνε πράγματα που εμείς μπορεί να μην θεωρούμε φαγώσιμα. Εμείς όμως δεν είμαστε σκύλοι. Το να φάει ο σκύλος μας κόπρανα άλλου σκύλου, γάτας ή κάποιο νεκρό πουλί που θα βρει, μπορεί να αιτιολογηθεί αλλά δεν είναι απαραίτητα Pica.
Το παραπάνω άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν έχει σκοπό να αντικαταστήσει τον κτηνίατρο σας.
Με αναφορές:
"Anxiety related behavioural disorders and neurotransmitters in dogs"
Applied Animal Behaviour Science Volume 114, Issues 1–2, November 2008, Pages 168-181
Δημητρης Κοτάκος / www.dimitriskotakos.gr