Έχετε ξεκινήσει την εκπαίδευση του σκύλου σας και του μαθαίνετε μια καινούργια εντολή. Ο σκύλος σας δείχνει να ανταποκρίνεται, εσείς ενθουσιάζεστε, κάνετε επανάληψη καθημερινά και μετά από λίγο καιρό του ζητάτε στη βόλτα να το ξανακάνει. Και ξαφνικά είναι σαν να μην το έχει ξανακούσει ποτέ. Του το ξαναλέτε, επιμένετε, ίσως ανεβάζετε και τον τόνο της φωνής σας. Τίποτα... Μα γιατί δεν το κάνει, αφού το ξέρει;
Το να ζητάτε στο σκύλο να κάτσει μέσα στο σπίτι για να του βάλετε το φαγητό του, είναι εντελώς διαφορετικό με το να του ζητάτε να κάτσει ενώ βλέπει σκύλο στο απέναντι πεζοδρόμιο. Εσείς το βλέπετε ως το ίδιο ακριβώς πράγμα αλλά οι σκύλοι δεν γενικεύουν όπως εμείς. Επιπρόσθετα στο εξωτερικό περιβάλλον συμβαίνουν παράλληλα πολλά διαφορετικά πράγματα.
Έχω ξεκινήσει πρόσφατα και μαθαίνω Ισπανικά μέσω ενός προγράμματος στον υπολογιστή. Ακριβώς όπως και ο σκύλος σας, στην αρχή τα πήγαινα εξαιρετικά. Διάβαζα σχεδόν καθημερινά, έκανα επαναλήψεις και το σκορ μου στα τεστ ήταν πολύ καλό. Ξαφνικά μετά από λίγες μέρες, η αποτυχία μου χτύπησε την πόρτα. Χωρίς προφανή λόγο, το σκορ μου από 80% έπεσε στο 40% και το μυαλό μου ήταν σαν να είχε παγώσει. Ίδιο λεξιλόγιο, ίδια μαθήματα.
Όσοι είναι καλοί στο να μαθαίνουν ξένες γλώσσες, θα φαντάζονται ότι δεν προσπαθούσα αρκετά. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι όσο πιο πολύ επέμενα, τόσο χειρότερα τα έκανα. Όσο αποτύγχανα, τόσο περισσότερο απογοητευόμουν. Αποφάσισα να το ξαναπιάσω από την αρχή και να δω πως θα πάει. Και όντως πήγε πολύ καλύτερα!
Η εκπαίδευση και κατά επέκταση οι εντολές για τους σκύλους μας είναι ότι για εμάς μια ξένη γλώσσα. Κάποια σημεία σας φαίνονται εύκολα ενώ κάποια άλλα δύσκολα. Είστε πολύ καλοί στο να θυμάστε το λεξιλόγιο αλλά λιγότερο καλοί στο συντακτικό. Στην πραγματικότητα πόσες είναι οι πιθανότητες να είστε εξίσου καλοί σε όλα; Μάλλον όχι πολύ πιθανό..
Θυμηθείτε τα παραπάνω όταν εκπαιδεύετε τον σκύλο σας.
Το να λέτε στον σκύλο σας αφού έχει ήδη πάρει το φαγητό από το τραπέζι «αφού σου έχω πει τόσες φορές να μην πηδάς πάνω στο τραπέζι, γιατί δεν το καταλαβαίνεις;» είναι το ίδιο με το να σας δώσουν να διαβάσετε το κυριλλικό αλφάβητο. Κάτι σας θυμίζει αλλά μάλλον δεν θα το ψάξετε περισσότερο. Βοηθήστε τον να καταλάβει τι του ζητάτε!
Παρατηρήστε τον σκύλο σας όταν του μαθαίνετε κάτι. Πώς είναι εκείνη τη μέρα; Του αρέσει αυτό που κάνετε; Υπάρχει κάτι στο περιβάλλον που του τραβάει την προσοχή; Μήπως πάτε πολύ γρήγορα; Μήπως τον διορθώνετε χωρίς να του δώσετε τον απαραίτητο χρόνο να σκεφτεί αυτό που του ζητάτε; Περιμένετε ότι έχει το μάθει σε 2 μέρες; Πάντα υπάρχει λόγος ακόμα και αν δεν είναι προφανής.
Η μαθησιακή διαδικασία για τους σκύλους αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό την ανθρώπινη μαθησιακή εμπειρία. Το να κλειδώνει το μυαλό σου ή να σε καταβάλλει το άγχος δεν είναι σκυλίσιο ή ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Είναι η πραγματικότητα της μάθησης. Κανείς δεν ξέρει όλες τις απαντήσεις, όλοι μαθαίνουμε εξασκούμενοι ανάλογα με το τι συμβαίνει μπροστά μας.
Κάποιες φορές χρειάζεται να το πιάσουμε από την αρχή ή να πάμε ένα βήμα πίσω, άλλες να δώσουμε λίγο χρόνο ή να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες και άλλες να αποδεχτούμε ότι δεν είναι η κατάλληλη μέρα ή στιγμή για μάθημα. Εκμεταλλευτείτε πράγματα στα οποία ο σκύλος σας είναι καλός και εντάξτε τα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Δώστε του την ευκαιρία να πετύχει!
Τον καταλαβαίνω τον σκύλο σας..προσπαθεί να μάθει να μιλάει ανθρώπινα και εγώ προσπαθώ να μάθω Ισπανικά.
Σοφία Παπαπάνου, CPDT - KA, ACDBC