Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία ο σκύλος εξημερώθηκε από τον θεό Απόλλωνα για να συντροφεύει τη θεά Άρτεμη στο κυνήγι – τη σχέση του σκύλου με το κυνήγι μαρτυρά και η ετοιμολογία της λέξης κυνήγι : κύναν άγω. Η παρουσία της φυλής σκύλων ελληνικός ποιμενικός στον ελλαδικό χώρο από τα αρχαία χρόνια, τεκμηριώνεται από ένα πλήθος αναφορών σε ιστορικά κείμενα και άλλες γραπτές μαρτυρίες.
Ο Αριστοτέλης απαριθμεί αρκετές φυλές σκύλων που τις καθορίζει σύμφωνα με τον τόπο καταγωγής τους ως Ηπείρου, Λακωνίας, Αιγύπτου και Ινδίας. Ο Πλάτωνας αναφέρει ότι ο ποιμενικός σκύλος της Ηπείρου χρησιμοποιούταν από τους Έλληνες από τους ομηρικούς χρόνους και έχαιρε μεγάλης εκτίμησης λόγω των ικανοτήτων του. Νομάδες κτηνοτρόφοι μετέφεραν αυτή τη φυλή σκύλων και στη Μακεδονία και από τότε ο σκύλος της Ηπείρου, λόγω των ικανοτήτων του, χρησιμοποιήθηκε στις εκστρατείες του Μ. Αλέξανδρου. Και ο βασιλιάς της Ηπείρου Πύρρος, χρησιμοποίησε τους Μολοσσούς της Ηπείρου ως πολεμικούς σκύλους. Ο Οππιανός, στην Κυνολογία, περιγράφει τον ελληνικό ποιμενικό σκύλο τόσο ρωμαλέο και ατρόμητο ώστε να επιτίθεται σε ταύρους και αγριόχοιρους ή ακόμη και σε λιοντάρια.
Οι αρχαίοι Έλληνες διέκριναν τις φυλές σκύλων σε δυο βασικές κατηγορίες, τους κυνηγετικούς και ποιμενικούς σκύλους. Οι ποιμενικοί σκύλοι ονομάζονταν «Μολοσσοί» ή «Ηπειρωτικοί» , ονομασία που προήλθε από την περιοχή καταγωγής τους (η αρχαία ελληνική Μολοσσία, σημερινή Ήπειρος.)
Η φυλή με τη σημερινή της μορφή αποτελεί την εξέλιξη της αρχαίας φυλής Μολοσσών ή Ηπειρωτικών σκύλων, στις απομονωμένες περιοχές της Πίνδου.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΑ (ΕΞΕΛΙΞΗ)
Σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, ο σημερινός σκύλος προέρχεται από την σταδιακή εξημέρωση ατόμων λύκων, περίπου 15,000 χρόνια πριν. Καθότι συγγενικά είδη ο σκύλος με τον λύκο, παρουσιάζουν ομοιότητες στην συμπεριφορά τους. Και τα δυο ζώα αναγνωρίζουν την έννοια της ‘ιεραρχίας’ μέσα σε μια αγέλη- οικογένεια, και πάντα δρουν σύμφωνα με αυτήν. Ο λύκος ως αγελαίο ζώο, προστατεύει την οικογένειά του, με κάθε τρόπο. Με τον ίδιο τρόπο και ένας σκύλος, που θεωρεί το κοπάδι αγέλη του, παραμένει και το προστατεύει αποτελεσματικά, από κάθε κίνδυνο.
Ένας καλός ποιμενικός σκύλος, δεν παραπλανάται εύκολα και με πίστη και αφοσίωση, παραμένει κοντά στο κοπάδι του, προστατεύοντάς το αποτελεσματικά.
Ο ελληνικός ποιμενικός σκύλος εκτρέφεται αιώνες τώρα, κυρίως για τη φύλαξη κοπαδιών, στις ορεινές περιοχές της χώρας μας. Οι ιδιαιτερότητες του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας μας, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της μορφολογίας, αλλά και της συμπεριφοράς του σκύλου αυτού. Τα περισσότερα κοπάδια αναγκάζονταν να μετακινούνται εποχιακά από τα χειμάδια (χειμερινή βοσκή) στην ορεινή βοσκή του καλοκαιριού. Έτσι, καθώς οι μετακινήσεις παλιότερα γίνονταν με τα πόδια, για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε μεγάλες αποστάσεις, χρειάζονταν σκύλοι που να έχουν αντοχή, μυϊκή δύναμη, ένστικτο φύλαξης και καταδίωξης αλλά και δυνατότητα προσαρμογής σε αντίξοες συνθήκες (πείνα, δύσκολες καιρικές συνθήκες κλπ.) Η προσαρμογή του ελληνικού ποιμενικού στις αντίξοες αυτές συνθήκες της ορεινής κτηνοτροφίας, με την πάροδο των αιώνων του έδωσε την δυνατότητα να διαμορφώσει ορισμένα χαρακτηριστικά που τον καθιστούν πολύτιμο φύλακα, ικανό να αποτρέψει τις επιθέσεις μεγάλων σαρκοφάγων.
ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ/ ΔΙΑΤΡΟΦΗ/ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ
Ο Ελληνικός ποιμενικός, ανήκει στις μεγαλόσωμες φυλές σκύλων και μπορεί να ζήσει από 8-16 χρόνια. Ζει πολύ άνετα σε περιβάλλον με χαμηλές θερμοκρασίες, και μπορεί να αντέξει για ώρες την βάδιση στο χιόνι. Αντίθετα, ειδικά για τα σκυλιά που έχουν μακρύ τρίχωμα, είναι αρκετά πιο δύσκολο να ζήσουν σε θερμά κλίματα, ή σε πόλεις.
Ως σκύλος εργασίας, έχει ανάγκη από καθημερινή άσκηση και εκτόνωση, κάτι που συνήθως του εξασφαλίζεται από την διαβίωσή του κοντά σε κοπάδι. Μπορεί να διανύσει μεγάλες αποστάσεις, και δεν κουράζεται εύκολα, ενώ είναι πάντα σε επαγρύπνηση για την προστασία του κοπαδιού. Θα πρέπει πάντα να του εξασφαλίζεται προστασία από το κρύο ή την ζέστη, με την κατασκευή κατάλληλου καταλύματος κοντά στα ζώα του κοπαδιού, άφθονο νερό και τροφή.
Ο Ελληνικός ποιμενικός, είναι σαρκοφάγο ζώο, και δεν ενδείκνυται να τρώει όλες τις ‘ανθρώπινες’ τροφές. Η διατροφή του πρέπει να είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες, ενώ πρέπει να του εξασφαλίζει και την απαραίτητη ενέργεια για να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες της εργασίας του.
Αρκετοί κτηνοτρόφοι ταΐζουν τα σκυλιά τους με ωμό κρέας, κόκαλα, γάλα, ή ψωμί, ενώ πολλοί επιλέγουν την προσθήκη μιας καλής κροκέτας, για την καλύτερη ανάπτυξη του σκύλου.
Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να αμελούνται οι απαραίτητες αποπαρασιτώσεις, οι εμβολιασμοί και οι έλεγχοι υγείας, καθώς ο Ελληνικός Ποιμενικός, ως ζώο που ζει στην ύπαιθρο, εκτίθεται ευκολότερα σε ασθένειες, μικρόβια κλπ (Καλαζάρ, σκουλήκι της καρδιάς, λύσσα κλπ.)
Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα, που αποτέλεσε και απειλή για το ίδιο το είδος του Ελληνικού Ποιμενικού είναι οι επιμιξίες ατόμων της φυλής με άλλα ξενικά είδη.
Οι τυχαίες διασταυρώσεις αποτελούν κίνδυνο για την φυλή, καθώς αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά της, όσον αφορά την μορφολογία αλλά και τη συμπεριφορά. Επιπλέον, όταν δεν υπάρχει έλεγχος στην αναπαραγωγή, προκαλούνται ανεπιθύμητες γέννες, με αποτέλεσμα να διογκώνεται το πρόβλημα των αδέσποτων σκυλιών στην ύπαιθρο.
Η αναπαραγωγή θα πρέπει να γίνεται πάντα επιλεκτικά, και με γνώμονα την ανάπτυξη και εξέλιξη των καλύτερων χαρακτηριστικών της φυλής.
ΚΙΝΔΥΝΟΙ/ ΑΠΕΙΛΕΣ
Παρά την ιδιαίτερη γεωμορφολογία της χώρας μας, που αποτέλεσε φυσικό εμπόδιο στην επιμειξία της φυλής του ελληνικού ποιμενικού σκύλου για εικοσιτέσσερις αιώνες στον ελλαδικό χώρο, ελάχιστα άτομα καθαρόαιμων ελληνικών ποιμενικών σκύλων έχουν απομείνει σήμερα.
- Οι σχετικά πρόσφατες κοινωνικές και οικονομικές ανακατατάξεις στην ελληνική ύπαιθρο προκάλεσαν αλλαγές στη μορφή της κτηνοτροφίας.
- Η εφαρμογή νέων μεθόδων άσκησης της σύγχρονης κτηνοτροφίας, η μείωση της νομαδικής κτηνοτροφίας και η τάση εκσυγχρονισμού και βιομηχανοποίησης του κτηνοτροφικού κεφαλαίου, απομάκρυναν σταδιακά τους κτηνοτρόφους από τους παραδοσιακούς κανόνες κτηνοτροφίας.
- Η σκόπιμη ή τυχαία διασταύρωση των σκύλων της φυλής ελληνικός ποιμενικός με άλλες φυλές οδήγησε σε ανεξέλεγκτες διασταυρώσεις που αλλοίωσαν τα χαρακτηριστικά των σκύλων σε πολλές περιοχές, απομακρύνοντας τα από το παραδοσιακό πρότυπο. Τα ζώα που προήλθαν από επιμιξίες έχασαν σταδιακά τις ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική φύλαξη των κοπαδιών.
- Η προτίμηση εισαγωγής ξενικών φυλών, ως ζώα φύλαξης κοπαδιών από κτηνοτρόφους, περιόρισε ακόμα περισσότερο την ανάπτυξη των ικανών ατόμων της φυλής.
- Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων (φόλες) είναι μια πρακτική που εξακολουθεί να εφαρμόζεται στην ελληνική ύπαιθρο και απειλεί άμεσα την αποτελεσματική προστασία των κοπαδιών και μακροπρόθεσμα την επιβίωση της ολιγομελούς φυλής του ελληνικού ποιμενικού σκύλου αφού η κατανάλωση φόλας ισοδυναμεί με βέβαιο θάνατο.
Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Ο ελληνικός ποιμενικός σκύλος εκτρέφεται αιώνες τώρα, κυρίως για τη φύλαξη κοπαδιών, στις ορεινές περιοχές της χώρας μας. Οι ιδιαιτερότητες του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας μας, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της μορφολογίας, αλλά και της συμπεριφοράς του. Τα περισσότερα κοπάδια αναγκάζονταν να μετακινούνται εποχιακά από τα χειμαδιά (χειμερινή βοσκή) στην ορεινή βοσκή του καλοκαιριού. Έτσι, καθώς οι μετακινήσεις παλιότερα γίνονταν με τα πόδια, για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε μεγάλες αποστάσεις, χρειάζονταν σκύλοι που να έχουν αντοχή, μυϊκή δύναμη, ένστικτο φύλαξης και καταδίωξης αλλά και δυνατότητα προσαρμογής σε αντίξοες συνθήκες (πείνα, δύσκολες καιρικές συνθήκες κλπ.) Η προσαρμογή του ελληνικού ποιμενικού στις αντίξοες αυτές συνθήκες της ορεινής κτηνοτροφίας, με την πάροδο των αιώνων του έδωσε την δυνατότητα να διαμορφώσει ορισμένα χαρακτηριστικά που τον καθιστούν πολύτιμο φύλακα, ικανό να αποτρέψει τις επιθέσεις μεγάλων σαρκοφάγων.
Με αναπτυγμένο το ένστικτο προστασίας των ζώων του κοπαδιού του και του περιβάλλοντός του, ο ποιμενικός σκύλος θεωρεί το κοπάδι αγέλη του, οικογένειά του και το προστατεύει αποτελεσματικά, από κάθε κίνδυνο. Ένας καλός ποιμενικός σκύλος, δεν παραπλανάται εύκολα και με πίστη και αφοσίωση, παραμένει κοντά στο κοπάδι του, προστατεύοντάς το αποτελεσματικά.
Έτσι, ο ελληνικός ποιμενικός σκύλος, όταν εκπαιδεύεται σωστά, αποτελεί έναν άριστο φύλακα που προλαμβάνει τις ζημιές από άγρια ζώα στο κτηνοτροφικό κεφάλαιο μειώνοντας σημαντικά και το κίνητρο για τη θανάτωση άγριων ζώων από τους ανθρώπους που ζημιώνονται.
ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΙΜΕΝΙΚΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΚΥΛΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΚΤΟΥΡΟ
Καθώς ελάχιστα άτομα καθαρόαιμων ελληνικών ποιμενικών σκύλων έχουν απομείνει στις μέρες μας, κρίνεται αναγκαία η συστηματική προσπάθεια για τη διατήρηση και την επαναφορά της φυλής. Με την πεποίθηση αυτή, και στο πλαίσιο της προστασίας και διατήρησης της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος, ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, δραστηριοποιείται για την αποκατάσταση και επαναδιάδοση της φυλής, με την εκτροφή και χορήγηση ελληνικών ποιμενικών σκύλων σε κτηνοτρόφους των περιοχών όπου υπάρχει παρουσία αρκούδας και λύκου, ως μέτρο πρόληψης των ζημιών που προκαλούν τα μεγάλα σαρκοφάγα ζώα στο κτηνοτροφικό κεφάλαιο.
Παράλληλα, βασικός στόχος του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ είναι η διατήρηση της φυλής του ελληνικού ποιμενικού, η προστασία του κτηνοτρόφου μέσω της πρόληψης των ζημιών από μεγάλα σαρκοφάγα ζώα και η αρμονική συμβίωση των ανθρώπων της υπαίθρου με το φυσικό περιβάλλον. Οι δράσεις που υλοποιεί είναι οι εξής:
- Ελεγχόμενη αναπαραγωγή και ζωοτεχνική βελτίωση της φυλής και διατήρηση της πολυμορφίας του γενετικού υλικού της.
- Η παρακολούθηση του υπάρχοντος δικτύου και η περαιτέρω ανάπτυξή του με τη συμμετοχή νέων κτηνοτροφικών μονάδων.
- Δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων των γνήσιων και διαθέσιμων ατόμων στην ύπαιθρο και χαρτογράφηση της γεωγραφικής τους κατανομής.
- Η ίδρυση Φορέα Πιστοποίησης της φυλής του Ελληνικού Ποιμενικού Σκύλου.
Μπορείτε να ενισχύσετε το πρόγραμμα Αναπαραγωγής και Επαναδιάδοσης Ελληνικού Ποιμενικού υιοθετώντας συμβολικά έναν από τους γεννήτορες του Κέντρου. Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ
