Η υγεία των δοντιών στον σκύλο είναι ένα παραμελημένο σχετικά κομμάτι της καθημερινής φροντίδας του. Το κουτάβι από τους πρώτους μήνες της ζωής του, θα πρέπει να εξοικειωθεί με τη μέριμνα της στοματικής του υγιεινής από μέρους του ιδιοκτήτη. Ωστόσο, όσο έμπιστος και να είναι ο τετράποδος φίλος μας δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα είναι δεκτικός από την αρχή και θα μας εμπιστευτεί για το βούρτσισμα χωρίς καμία ενόχληση. Επομένως οφείλουμε ν’ ακολουθήσουμε μια διαδικασία απλή μεν αλλά που χρειάζεται να αφιερώσουμε κάποιο χρόνο.
Τα νεογιλά δόντια του κουταβιού αρχίζουν να πέφτουν στην ηλικία των 4 μηνών περίπου και αντικαθίστανται από τα μόνιμα μέχρι να γίνει 7-8 μηνών. Από την ηλικία αυτήν και μετά, θα πρέπει να ξεκινήσει η φροντίδα προκειμένου να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των δοντιών καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του σκύλου καθώς και η μακροζωία του, στην οποία συμβάλλει ως ένα βαθμό και η στοματική υγεία.
Το βούρτσισμα των δοντιών γίνεται ιδανικά καθημερινή ρουτίνα, διαφορετικά με 2 ή 3 φορές την εβδομάδα ή μέρα παρά μέρα, αποτρέπεται ο σχηματισμός οδοντικής πλάκας και τρυγίας μακροχρόνια. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ανθρώπινες οδοντόκρεμες διότι περιέχουν φθόριο ή και ξυλιτόλη που είναι τοξικά για τον σκύλο και η κατάποση τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στον στόμαχο και το ήπαρ. Αναφορικά με την οδοντόβουρτσα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια μαλακή ανθρώπινη ή ιδανικά μια ειδικά κατασκευασμένη για σκύλους, μικρού μήκους η οποία διαθέτει θήκη για το δάχτυλο του ιδιοκτήτη, διευκολύνοντας την διαδικασία βουρτσίσματος. Αντίστοιχα υπάρχει και κτηνιατρική οδοντόβουρτσα για μασάζ των ούλων.
Πέρα από το βούρτσισμα, μπορούμε να ελέγχουμε την υγεία της στοματικής κοιλότητας μυρίζοντας την αναπνοή του σκύλου μας, η οποία αν γίνει ιδιαίτερα ενοχλητική, δυνητικά συνοδευόμενη από ανορεξία, εμετό, αυξημένη ούρηση ή και κατανάλωση νερού, αποτελεί ένδειξη στοματικής βλάβης. Μία φορά την εβδομάδα, μπορούμε ν’ ανοίγουμε το στόμα του για να εξετάσουμε τα ούλα (αλλαγή χρώματος, εξοίδηση, υπεραιμία) και τα δόντια (ακεραιότητα, εναπόθεση τρυγίας με καφετί χρωματισμό στην επιφάνειά τους). Για την πρόληψη οδοντικών αλλοιώσεων προτείνεται η αποφυγή χορήγησης υγρής τροφής (κονσέρβα).
Η τροφή καλής ποιότητας και οι ειδικές δίαιτες παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της στοματικής υγείας ενώ διάφορα οδοντικά σνακ, κόκαλα και παιχνίδια – όχι πολύ σκληρά – βοηθούν στην ενδυνάμωση των ούλων, στην απομάκρυνση τροφικών υπολειμμάτων από τα δόντια και την αποτροπή σχηματισμού πλάκας. Τα στοματικά διαλύματα χλωρεξιδίνης, αραιωμένα στο νερό, μπορούν να χρησιμοποιούνται κατά καιρούς με φειδώ.
Η αμέλεια της στοματικής υγιεινής του κατοικίδιου μας, πιθανόν να έχει δυσάρεστες συνέπειες ξεκινώντας από την εναπόθεση πλάκας στην επιφάνεια των δοντιών, τον σχηματισμό τρυγίας (πέτρα), την εμφάνιση ουλίτιδας, δυσοσμίας, δυσφαγίας, ουλικών όγκων και κύστεων των σιαλογόνων αδένων που περνούν απαρατήρητα, και καταλήγοντας σε περιοδοντική νόσο. Η περιοδοντική νόσος χαρακτηρίζεται από υπέρ-ανάπτυξη της βακτηριακής μικροχλωρίδας στην στοματική κοιλότητα οδηγώντας σε απώλεια των δοντιών και δευτερογενώς με μετανάστευση των βακτηρίων στην καρδιά, τους πνεύμονες και τους νεφρούς σε βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα και άλλα νοσήματα υψηλού κινδύνου.
Τέλος, ο έλεγχος της στοματικής κοιλότητας μέσα στα πλαίσια της γενικής κλινικής εξέτασης που διενεργείται με την επίσκεψή μας στον κτηνίατρο, μπορεί να οδηγήσει στην εντόπιση οδοντικής βλάβης, η θεραπευτική αντιμετώπιση της οποίας περιλαμβάνει την αποτρύγωση των δοντιών με συσκευή υπερήχων και στίλβωσή τους, μετά από γενική αναισθησία.
Βήματα εκπαίδευσης του σκύλου για την αποδοχή βουρτσίσματος των δοντιών:
1. Εξοικείωση με την γεύση της οδοντόκρεμας, αφήνοντας τον σκύλο να γλύψει το δάχτυλό μας.
2. Χρησιμοποιώντας μόνο το δάχτυλό μας, εισάγουμε λίγη οδοντόκρεμα μέσα στο στόμα και τρίβουμε απαλά τα μπροστινά δόντια. Εάν το ζώο είναι συνεργάσιμο προχωράμε και πιο πίσω.
3. Εισάγουμε την οδοντόβουρτσα αρχικά ως παιχνίδι.
4. Απλώνουμε μικρή ποσότητα οδοντόκρεμας επάνω στην οδοντόβουρτσα και ξεκινάμε να βουρτσίζουμε απαλά τους κυνόδοντες.
5. Αν υπάρχει θετική ανταπόκριση, συνεχίζουμε στα υπόλοιπα δόντια, φροντίζοντας να αισθανθεί ότι πρόκειται για μια ευχάριστη διαδικασία.
Μετά από κάθε βήμα της παραπάνω διαδικασίας, φροντίζουμε να επιβραβεύουμε το σκύλο μας με κάτι που του αρέσει πολύ (φαγητό ή παιχνίδι).
Η παραπάνω εκπαίδευση μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες.
Το παραπάνω άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν έχει σκοπό να αντικαταστήσει τον κτηνίατρο σας.